Chùa Bà Nước Mặn và chùa Ông Nước Mặn là hai ngôi chùa Hoa tông có kiến trúc độc đáo nằm ở thôn An Hòa, xã Phước Quang, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định.
Vào khoảng thế kỉ XVI, người Hoa từ Quảng Đông, Phúc Kiến (Trung Quốc) dong thuyền tiến về phương Nam, xin chúa Nguyễn cho nhập cư vào vùng Nước Mặn, mở phố lập làng, buôn bán cùng người Việt. Họ lập chùa Ông, thờ Quan Thánh Đế, lập chùa Bà thờ Bà Thiên Hậu (Thiên Hạ Thánh Mẫu) – một nhân vật huyền thoại có công cứu giúp các tàu thuyền mắc nạn trên biển. Từ đó, tục thờ Bà Thiên Hậu của người Hoa du nhập khắp Việt Nam, kể cả xứ Đàng Trong lẫn Đàng Ngoài. Ở đâu có người Hoa sinh sống, buôn bán, thì ở đó có thờ Bà Thiên Hậu, như: vùng Nước Mặn (Bình Định), Hội An (Quảng Nam), Vũng Lấm (Phú Yên), Phố Hiến (Hưng Yên),…
Chùa Bà Nước Mặn, hay chùa Bà Thiên Mụ, chùa Bà, Thiên Hậu Miếu, là một điểm du lịch tâm linh nổi tiếng suốt 3 thế kỉ, từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII của vùng Nước Mặn, nơi xưa kia được gọi tên Đô thị Nước Mặn, một thương cảng sông phồn thịnh của xứ Đàng Trong, nay là thôn An Hòa, xã phước Quang, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Chùa Bà Nước Mặn là chứng nhân lưu giữ những giá trị lịch sử, văn hóa, tinh thần to lớn của vùng Nước Mặn, đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh vào năm 2010.
Hàng năm, lễ hội Đô Thị Nước Mặn được tổ chức tại chùa Bà Nước Mặn vào khoảng cuối tháng Giêng đến đầu tháng 2 âm lịch, thể hiện tinh thần hòa hợp, giao thoa văn hóa, tâm linh của người Việt và người Hoa, cũng như thể hiện sự hoài niệm về một đô thị thương cảng đã từng là trung tâm thương mại, văn hóa một thời của Bình Định. Theo nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Xuân Nhân (Bình Định) – người nhiều năm sưu tầm, nghiên cứu về cảng thị Nước Mặn, thì lễ hội Đô thị Nước Mặn là một trong những lễ hội cổ truyền có quy mô lớn và ra đời sớm nhất ở Bình Định từ cách đây 4 thế kỷ.
Ngoài các giá trị về lịch sử – văn hóa quý giá, chùa Bà Nước Mặn còn có kiến trúc Trung Hoa khá độc đáo, mang lại cảm giác cổ kính, thâm trầm và bình yên đối với du khách đến chiêm bái.
Bảng chỉ dẫn vào chùa Bà
Trước khi gặp chùa Bà Nước Mặn, du khách sẽ đến với chùa Ông Nước Mặn, hay chùa Ông, thờ Quan Thánh Đế (Quan Thánh, Quan Thánh Đế Quân, Quan Vũ), mới được lập ra sau này.
Một số hình ảnh ở khu chùa Bà Nước Mặn:
*** Bài viết có sử dụng tư liệu được tổng hợp và biên tập lại từ nhiều nguồn trên Internet, chỉ mang tính chất tham khảo.
*** Ảnh chụp bằng điện thoại IPhone 7, chỉnh màu qua ứng dụng (app) Meitu.
Du Lịch Bụi Ăn Chay 